Obrzęk limfatyczny pierwotny:
Dziedziczny lub sporadyczny poprzez embrionalne zaburzenie rozwojowe układu naczyń i/lub węzłów chłonnych.
pierwotny obrzęk limfatyczny lewej kończyny dolnej
Obrzęk limfatyczny wtórny:
Skutek nabytego zaburzenia transportu limfy w wyniku rozmaitych uszkodzeń naczyń limfatycznych i/lub węzłów chłonnych oraz w wyniku procedur diagnostycznych lub terapeutycznych.
-pooperacyjny
Po usunięciu węzłów chłonnych, najczęściej związku z leczeniem onkologicznym.
W skutek uszkodzenia dużych naczyń limfatycznych, szczególnie po przyśrodkowej stronie
nogi (np. pobranie żyły do by-passu naczyniowego, operacji łękotki, rekonstrukcji
naczyń, komplikacja punkcji tętniczej w pachwinie).
wtórny obrzęk limfatyczny prawej kończyny dolnej po usunięciu węzłów chłonnych
-popromienny
W wyniku napromieniowania i przez to zwłóknienia węzłów chłonnych- pachowych, pachwinowych, miednicowych, brzusznych lub szyjnych, w celu zahamowania rozprzestrzeniania sie guza/nowotworu droga limfatyczna.
obrzęk popromienny lewego ramienia
-pourazowy
W skutek ran miażdżonych, ciętych, otwartych złamań lub poparzeń prowadzących do uszkodzeń naczyń limfatycznych i/lub węzłów chłonnych.
obrzęk pourazowy prawego ramienia
-pozapalny
W skutek zapalenia naczyń limfatycznych i/lub węzłów.
W wyniku uszkodzenia tkanek i/lub infekcji tkanek miękkich (najczęściej po ciężkiej
róży) lub w wyniku filariozy (choroba tropikalna).
obrzęk pozapalny lewej kończyny dolnej
-w wyniku samouszkodzenia
Najczęściej przez podwiązywanie kończyn.
obrzęk limfatyczny w wyniku samouszkodzenia
-złośliwy (przerzutowy, nowotworowy)
W wyniku rozrostu nowotworu lub jego przerzutów z blokadą transportu limfy w węzłach lub naczyniach. chłonnych ((lymphangiosis carcinomatosa)
-obrzęk limfatyczny towarzyszący chorobliwej otyłości (adipositas)
Wyłącznie w wyniku patologicznej otyłości (BMI z reguły powyżej 40 kg/qm) będącej wynikiem nieprawidłowego odżywiania i braku ruchu.
Obrzęk otyłościowy występuje głównie na nogach i tłuszczowym „fartuszku” brzusznym.
obrzęk limfatyczny kończyn dolnych Adipositas 3 stopnia wg WHO BMI >40
- obrzęk limfatyczny w wyniku unieruchomienia (immobilizacji)
W wyniku braku ruchu przy schorzeniach jak porażenia np. po polyomyelitis(ch.Heyne-Medina), sclerosis mutiplex, udary mózgowe itp.
Do tej grupy należy również obrzęk na skutek unieruchomienia kończyn w wyniku zapalenia stawów (tzw. zastoinowy arthrogenny).
Inne rodzaje obrzęków:
- obrzęk żylny i żylno-limfatyczny:
W wyniku przewlekłej niewydolności żylnej z długotrwałym obrzękiem żylnym, który prowadzi do przeciążenia zastępczo-czynnego układu limfatycznego.
Obrzęk żylno-limfatyczny lewej kończyny dolnej
- obrzęk lipidowy (tłuszczowy):
Występujący głównie u kobiet. Jest to przewlekłe i postępujące schorzenie na podłożu symetrycznym nagromadzeniu podskórnej tkanki tłuszczowej (Lipohypertrofia) wyłącznie na kończynach ze skłonnością do obrzęków ortostatycznych. Dotyczy głównie nóg, rzadziej rąk. W przeciwieństwie do zwykłej otyłości obwód talii jest normalny (poniżej 88 cm)
1. nieznaczny obrzęk tłuszczowy stadium I
2. silny obrzęk tłuszczowy stadium 2
3. gigantyczny obrzęk tłuszczowy stadium 3
W przypadku dodatkowej otyłości obwód talii przestaje być jednoznacznym wskaźnikiem, pomocny w diagnozie jest wówczas WHR (Whirst-Hipp Ratio) - tu zazwyczaj poniżej 0.8.
Lipohypertrofia z otyłością
- obrzęk lipidowo-limfatyczny:
W wyniku długotrwałego (ponad 10 lat) obrzęku lipidowego, często przy dodatkowej otyłości, wtórne zaburzenie odpływu limfy z nóg.
Obrzęk lipidowo-limfatyczny
-obrzęk samoistny (idiopatyczny):
Uczucie napięcia całego ciała na skutek podwyższonej przepuszczalności krwionośnych naczyń włosowatych, czasami brak widocznego obrzęku. Diagnoza stawiana często po wykluczeniu innych przyczyn obrzęku.
-obrzęk ortostatyczny:
Odwracalna skłonność do obrzęku kończyn dolnych na skutek długiego stania lub siedzenia bez możliwości zmiany pozycji ciała, wynik utrudnionego odpływu żylnego.
-obrzęk na skutek przyjmowania diuretyków:
Przejściowe, wzmożone uczucie napięcia skóry oraz zatrzymanie wody w organizmie (wzrost wagi ciała) po odstawieniu niewskazanych leków odwadniających (wtórny hyperaldosteronizm).
-obrzęk niedokrwienny:
W wyniku uszkodzenia ściany naczyń poprzez niedobór tlenu, np. w wyniku miażdżycy dużych tętnic lub tętniczek (np. w angiopatii cukrzycowej)
-obrzęk towarzyszący Morbus Sudeck (potraumatyczna, pourazowa Reflexdystrophia):
Spowodowana bólami, często w wyniku urazów takich jak operacje, złamania, stłuczenia, rzadko samoistna sympatykotonia (nadmierne napięcie sympatycznego układu nerwowego), w wyniku, której następuje skurcz drobnych żył z zastojem żylnym oraz wzrost przepuszczalności naczyń włosowatych (kapillar), a w konsekwencji obrzęk zapalny dłoni lub stopy z niedożywieniem tkanek i wtórna lokalna osteoporoza. Poza leczeniem przeciwbólowym i blokadami sympatykotonii, wczesne zastosowanie drenażu limfatycznego okazało się tu być skuteczna metoda terapeutyczna.
Obrzęk prawej ręki w ramach zespołu Sudecka
-patologiczny obrzęk ciążowy:
Towarzyszy zatruciu ciążowemu często wraz z białkomoczem i nadciśnieniem tętniczym, prawdopodobnie w wyniku działania wazoaktywnych substancji wydzielanych przez łożysko oraz utraty białek osocza przez uszkodzone nerki.
Dr n. med Anna Lelek - Szacka - www.feldbergklinik.de
|